Strategie zarządzania portfelem inwestycyjnym

Dywersyfikacja to kluczowa strategia zarządzania portfelem inwestycji, która polega na rozproszeniu kapitału na różne klasy aktywów (np. akcje, obligacje, nieruchomości, surowce), branże, regiony geograficzne i rodzaje inwestycji. Celem jest zminimalizowanie ryzyka poprzez unikanie skupiania się na jednym rodzaju inwestycji. Wykorzystujemy tutaj fakt, że różne aktywa inaczej reagują na zmiany na rynku. W przypadku spadku wartości jednego z rodzajów aktywów inne mogą zachować swoją wartość lub wzrosnąć. To pomaga zrównoważyć portfel. Dywersyfikacja polega również na inwestowaniu w różne instrumenty w ramach tej samej klasy aktywów, na przykład w akcje różnych spółek z różnych sektorów, czy różne rodzaje obligacji.

Portfel możemy zdywersyfikować poprzez np.:

• Zakup akcji różnych spółek
• Obligacji korporacyjnych
• Obligacji rządowych
• Nieruchomości lub funduszy z nimi związanymi
• Surowców
• Inwestycji międzynarodowych, itp.

Zatem dywersyfikacja pomaga zrównoważyć potencjalne straty w jakimś segmencie portfela i zwiększyć szanse na osiągnięcie stabilnych zwrotów z całości portfela inwestycyjnego.

Poniższa tabela ilustruje, jak dywersyfikacja między akcjami a obligacjami może wpłynąć na potencjalny zwrot portfela w różnych scenariuszach rynkowych:

Jak widać, w przypadku wzrostu akcji, portfel zdywersyfikowany zyskuje mniej niż same akcje, ale w przypadku spadku akcji, traci również mniej dzięki obecności obligacji.

Rebalansowanie portfela to proces regularnego dostosowywania alokacji aktywów w naszym portfelu, w celu przywrócenia pierwotnego, założonego na początku podziału kapitału między różne aktywa. Ta strategia pomaga utrzymać portfel wewnątrz zdefiniowanej strategii inwestycyjnej i kontrolować ryzyko. Rebalansowania można dokonywać w określonych odstępach czasu (np. rocznie, kwartalnie) lub gdy alokacja aktywów znacząco odbiega od założonej. Należy jednak pamiętać o potencjalnych kosztach związanych z rebalansowaniem, takich jak prowizje maklerskie czy podatek od zysków kapitałowych.

Utrzymujemy pożądany poziom ryzyka i minimalizujemy niezrównoważenie powstające w trakcie procesu inwestycyjnego wewnątrz portfela, które może wynikać z różnic we wzroście wartości aktywów.

Przykład: pierwotny podział portfela zakładał, że 60% kapitału inwestycyjnego to akcje, a 40% to obligacje. Wzrost wartości akcji spowodował, że stanowią one obecnie 70% portfela.

Zatem rebalansowanie w tym konkretnym przypadku może polegać na sprzedaży części akcji bądź zakupie innych aktywów, w taki sposób, by przywrócić pożądaną proporcję aktywów w portfelu.

Istotnym elementem zarządzania portfelem jest określenie priorytetów finansowych i celów inwestycyjnych. Inwestorzy powinni jasno zdefiniować swoje cele finansowe i określić, które inwestycje najlepiej pomogą w realizacji tych celów. Ustalenie priorytetów powinno również uwzględniać tolerancję ryzyka inwestora.

Na co chcemy przeznaczyć swoje środki? Dla przykładu:

• Budowanie kapitału
• Środki na emeryturę
• Na edukację dzieci
• Na zakup nieruchomości, itp.

Jaki ustalamy horyzont czasowy? Od tego, kiedy chcemy, bądź musimy osiągnąć założony przez nas cel, wybierzemy strategię. Nasze cele mogą zatem być krótko, średnio i długoterminowe. Dla przykładu, inwestycje długoterminowe, takie jak oszczędzanie na emeryturę, mogą pozwalać na większe zaangażowanie w akcje, które w długim okresie historycznie generowały wyższe stopy zwrotu. Krótkoterminowe cele mogą skłaniać do wyboru mniej ryzykownych aktywów.

Priorytety mogą się zmieniać w zależności od zmieniającej się sytuacji życiowej. Ustalenie priorytetów, co jest ważniejsze, a co mniej ważne, pozwala na odpowiednie dostosowanie strategii inwestycyjnej do konkretnych potrzeb i celów.

Przykład: możemy określić jako nasz priorytet gromadzenie kapitału na przyszłą emeryturę, a to wpłynie (w zależności od tego za ile lat chcemy przejść na emeryturę) na wybór horyzontu czasowego inwestycji i planowanie finansowe.

Inną popularną strategią jest średnia ważona kosztem (DCA). Polega ona na regularnym inwestowaniu stałej kwoty pieniędzy w wybrane aktywo w określonych odstępach czasu (np. co miesiąc). Dzięki temu inwestor kupuje więcej jednostek aktywa, gdy jego cena jest niska, a mniej, gdy cena jest wysoka. W długim terminie może to pomóc w zredukowaniu ryzyka związanego z wahaniami cen i potencjalnie osiągnąć lepszą średnią cenę zakupu.

Załóżmy, że inwestor co miesiąc inwestuje 100 zł w akcje pewnej spółki. Cena akcji w kolejnych miesiącach wyglądała następująco:

Po trzech miesiącach inwestor zainwestował łącznie 300 zł i posiada 10 + 12.5 + 8.33 = 30.83 akcji.

Średnia cena zakupu akcji wyniosła zatem: 30.83 akcji300 zł​≈9.73 zł/akcję

Gdyby inwestor jednorazowo zainwestował 300 zł w pierwszym miesiącu, kupiłby 10300​=30 akcji po cenie 10 zł za akcję. Dzięki DCA, mimo wahań ceny, średnia cena zakupu okazała się niższa.