ETF, ETC, ETN - czym się różnią główne fundusze inwestycyjne?

Giełda Papierów Wartościowych to instytucja, która umożliwia handel papierami wartościowymi, takimi jak akcje, obligacje, fundusze inwestycyjne czy inne instrumenty finansowe. Jej głównym celem jest stworzenie centralnego rynku, na którym można dokonywać transakcji zakupu i sprzedaży papierów wartościowych.

Papier wartościowy odnosi się do instrumentów finansowych, które reprezentują określone prawa majątkowe, takie jak udziały w zyskach emitenta, prawo do głosowania na walnych zgromadzeniach, prawo do dywidendy, prawo do określonego wynagrodzenia czy prawo do zwrotu kapitału.

Przepisy o obrocie instrumentami finansowymi na własny użytek formułują definicję papierów wartościowych. Według tej definicji są nimi między innymi:

akcje
prawa poboru
prawa do akcji
warranty subskrypcyjne
kwity depozytowe
obligacje
listy zastawne
certyfikaty inwestycyjne, itd.

Spis Treści

Instrumenty finansowe, na które warto zwrócić uwagę

Giełda papierów wartościowych to nie tylko świat akcji. Wraz z rozwojem instrumentów finansowych, wszędzie pojawiają się nowe możliwości inwestycyjne. Pośród wielu ciekawych instrumentów finansowych, warto zwrócić uwagę na niezwykłe możliwości trzech z nich:

ETF (Exchange-Traded Fund)
ETC (Exchange-Traded Commodity)
ETN (Exchange-Traded Note)

Choć skróty mogą brzmieć podobnie, to różnią się znacząco pod względem struktury, funkcjonowania i korzyści, jakie mogą przynieść inwestorom.

Dlaczego warto zainteresować się tymi instrumentami?

Inwestowanie w ETF, ETC i ETN może być atrakcyjne ze względu na możliwość łatwej dywersyfikacji portfela, dostęp do różnych rynków i aktywów oraz potencjalne zyski z różnic kursowych.

Różnice między tymi instrumentami są kluczowe, a zrozumienie ich specyfiki może otworzyć przed Tobą nowe możliwości inwestycyjne. Jednocześnie, jednak warto pamiętać o zrozumieniu charakterystyki każdego instrumentu oraz związanych z nimi ryzykach.

ETF, ETC, ETN – Co to jest?

ETF, ETC i ETN to trzy różne rodzaje instrumentów finansowych związanych z inwestowaniem na rynkach kapitałowych. To trzy nurty możliwości inwestycyjnych, które pozwalają na wygodny dostęp do różnych rynków i aktywów.

Wszystkie trzy produkty mają swoje zalety i ryzyka, a wybór między nimi zależy od indywidualnych celów inwestycyjnych, profilu ryzyka i preferencji co do struktury produktu.

Porównanie ETF, ETC, ETN

ETF (Exchange-Traded Funds)

ETF oferują inwestorom ekspozycję na szeroki zakres aktywów, takich jak akcje, obligacje, surowce czy indeksy giełdowe. Każdy ETF ma ściśle określony cel inwestycyjny, który realizuje poprzez inwestowanie w odpowiedni portfel aktywów bazowych.

Artykuł jest częścią cyklu poświęconego “Fundusze ETF”

ETF, ETC, ETN – czym się różnią główne fundusze inwestycyjne?
Bitcoin ETF – co oznaczają fundusze na BTC?
ETF – fundusz giełdowy
Gdzie kupić ETFy i jak zacząć inwestować – najlepsze miejsca na zakup
Czy warto inwestować w ETF-y? 11 zalet.
Rodzaje ETF – 12 typów i jakie korzyści oferują inwestorom.
Jak powstaje i działa ETF w praktyce?

ETC (Exchange-Traded Commodities)

ETC (Exchange-Traded Commodity) to notowany na giełdzie fundusz inwestycyjny, który umożliwia inwestowanie w surowce, takie jak złoto, srebro, ropa czy zboża lub ekspozycje na surowce.

Fundusz ETC może być strukturyzowany jako zabezpieczony, czyli kupujący fizyczne surowce. Może też działać na podstawie kontraktów futures czy opcji i posiadać jedynie ekspozycję na ceny surowców. ETC są często wykorzystywane do uzyskania ekspozycji na rynki surowców bez konieczności bezpośredniego inwestowania.

Główne cechy ETC:

Śledzenie cen surowców – ETC są zaprojektowane w taki sposób, aby śledzić ceny surowców lub wydajność indeksów surowców, co oznacza, że ich wartość jest powiązana ze zmianami wartości surowców na rynku

Notowanie na giełdzie – podobnie jak ETF-y, ETC są notowane na giełdzie, co oznacza, że inwestorzy mogą w godzinach handlu kupować i sprzedawać je w czasie rzeczywistym, podobnie jak np. akcje

Fizyczne lub syntetyczne śledzenie surowców – niektóre ETC odwzorowują ceny surowców poprzez fizyczne posiadanie, np. zakup złota, podczas gdy inne mogą korzystać z instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty futures czy opcje

Elastyczność inwestycyjna – ETC umożliwiają inwestorom łatwy dostęp do rynków surowców bez konieczności fizycznego zakupu surowca, co sprawia, że są one atrakcyjnym narzędziem do inwestowania dla osób, które są zainteresowane jedynie ekspozycją na te rynki

Dywersyfikacja portfela – inwestowanie w ETC umożliwia inwestorom dywersyfikację swojego portfela poprzez ekspozycję na różne surowce, korzystając z różnych trendów utrzymujących się na rynku

Ryzyka związane z rynkami surowców – pomimo swojej atrakcyjności, ETC niosą ze sobą ryzyka związane z rynkami surowców, takie jak zmienność cen surowców, ryzyko geopolityczne czy ryzyko związane z regulacjami rynkowymi

ETC – przykłady surowców na podstawie Funduszy ETC

ETC umożliwiają inwestowanie w różnorodne surowce. Na ogół, każdy z tego typu funduszy, powoływany jest do życia z konkretną specjalizacją. Dzięki temu giełda zapewnia łatwy dostęp do rynków surowców i możliwość dywersyfikacji portfela.

Oto kilka przykładów ETC oraz surowców, które są przez nie śledzone:

SPDR Gold Shares (GLD):

GLD jest przykładem ETC, który śledzi cenę złota.
Złoto jest jednym z najpopularniejszych surowców inwestycyjnych i jest cenione jako bezpieczna przystań w czasach niepewności gospodarczej i politycznej.

iShares Silver Trust (SLV):

SLV jest przykładem ETC, który śledzi cenę srebra.
Srebro jest szeroko wykorzystywane w przemyśle. Jednocześnie uznawane jest za surowiec inwestycyjny, podobnie jak złoto.

United States Oil Fund (USO):

USO jest przykładem ETC, który śledzi cenę ropy naftowej.
Ropa naftowa jest jednym z najważniejszych surowców energetycznych na świecie i ma duże znaczenie dla gospodarki światowej.

Invesco DB Agriculture Fund (DBA):

DBA jest przykładem ETC, który śledzi indeks cen surowców rolnych.
Obejmuje on surowce takie jak kukurydza, pszenica, cukier, kawa i bawełna, które są kluczowymi produktami w sektorze rolnym.

ETFS Physical Palladium (PHPD):

PHPD jest przykładem ETC, który śledzi cenę palladu.
Pallad jest metalem szlachetnym, który znajduje zastosowanie głównie w przemyśle motoryzacyjnym, szczególnie w katalizatorach samochodowych.

ETFS Physical Platinum (PHPT):

PHPT jest przykładem ETC, który śledzi cenę platyny.
Platyna jest metalem szlachetnym, który jest wykorzystywany w przemyśle chemicznym, elektronicznym, motoryzacyjnym oraz w jubilerstwie.

ETFS Physical Silver (PHAG):

PHAG jest przykładem ETC, który śledzi cenę srebra.
Srebro, podobnie jak złoto, jest używane jako surowiec inwestycyjny, a także ma zastosowanie w przemyśle elektronicznym, fotograficznym i innych.

Te przykłady różnych ETC reprezentują jednocześnie różnorodność surowców, które mogą być śledzone przez te instrumenty finansowe. Ta różnorodność umożliwia ekspozycję na różne segmenty rynku surowców i reagowanie na różnorodne trendy, które się tam pojawiają.

ETC – czym się różni od ETF

ETC (Exchange-Traded Commodity) i ETF (Exchange-Traded Fund) mają kilka istotnych różnic.

Aktywa bazowe

ETF	ETC
zazwyczaj inwestują w różne aktywa, takie jak akcje, obligacje, indeksy giełdowe czy nieruchomości. Są one zwykle związane z innymi instrumentami finansowymi.	zwykle są związane z surowcami lub indeksami surowców, takimi jak złoto, srebro, ropa czy surowce rolne. Ich aktywa bazowe to fizyczne surowce lub kontrakty futures na surowce.

Struktura instrumentu

ETF	ETC
zwykle są strukturalnie funduszami inwestycyjnymi, które śledzą lub replikują określone indeksy, lub segmenty rynku poprzez zakup papierów wartościowych. Inwestorzy posiadają udziały w funduszu.	mogą mieć strukturę opartą na fizycznym posiadaniu surowców lub wykorzystaniu instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty futures. Inwestorzy posiadają zazwyczaj udziały w funduszu lub inne instrumenty dłużne emitowane przez instytucję finansową.

Typ aktywów

ETF	ETC
mogą inwestować w różne klasy aktywów, w tym w akcje, obligacje, surowce czy nieruchomości.	inwestują w surowce lub indeksy surowców, co oznacza, że ich wydajność jest związana jedynie z rynkami surowców.

Zastosowanie

ETF	ETC
często używane przez inwestorów do dywersyfikacji portfela, inwestowania w konkretne sektory gospodarki lub indeksy giełdowe.	często używane przez inwestorów do ekspozycji na rynki surowców, spekulacji cenowej na surowce lub zabezpieczenia przed ryzykiem inflacji.

ETC – zalety i ryzyka

Inwestowanie w ETC (Exchange-Traded Commodity) ma swoje zalety i ryzyka, które warto rozważyć przed podjęciem decyzji inwestycyjnej.

Zalety inwestowania w ETC

Dywersyfikacja portfela: ETC umożliwiają inwestorom łatwą dywersyfikację portfela poprzez ekspozycję na różne surowce. Takie działanie może pomóc w zrównoważeniu ryzyka w portfelu inwestycyjnym.

Łatwy dostęp do rynków surowców: inwestowanie w notowane na giełdzie ETC umożliwia łatwy dostęp do rynków surowców, takich jak złoto, srebro, ropa czy zboża, bez konieczności fizycznego ich posiadania.

Ochrona przed inflacją: niektóre surowce, takie jak złoto i srebro, są uważane za zabezpieczenie przed inflacją, a inne, jak ropa czy gaz, mogą na nią wpływać. To oznacza, że inwestowanie w ETC może pomóc w ochronie wartości inwestycji w czasach wzrostu cen.

Płynność: notowanie funduszy na giełdzie pomaga zapewnić pełną płynność. Dzięki temu inwestorzy mogą w godzinach handlu kupować je i sprzedawać tak samo, jak akcje.

Ryzyka związane z inwestowaniem w ETC

Ryzyka (rynkowe i inne): ETC niosą ze sobą ryzyko związane z rynkami surowców, takie jak zmienność cen surowców, ale także ryzyko geopolityczne czy związane ze zmianami regulacyjnymi na rynkach surowców.

Ryzyko walutowe: Jeśli inwestycja w ETC odnosi się do surowców notowanych w innej walucie niż waluta inwestora, istnieje ryzyko związane z kursami wymiany.

Ryzyko instrumentów pochodnych: niektóre ETC mogą korzystać z instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty futures czy opcje, co niesie ze sobą ryzyko związane z tymi instrumentami, takie jak ryzyko kontrahenta, ryzyko płynności i ryzyko cenowe.

Opłaty i koszty: ETC mogą pobierać opłaty za zarządzanie, opłaty transakcyjne i inne koszty, które mogą ulegać zmianie i obciążać zwrot z inwestycji.

Brak fizycznego posiadania surowców: w przypadku ETC, które nie opierają się na fizycznym posiadaniu surowców, istnieje ryzyko związane z niezdolnością emitenta do spełnienia swoich zobowiązań, co może prowadzić do utraty kapitału inwestora.

ETN (Exchange-Traded Notes)

ETN (Exchange-Traded Note) to instrument finansowy, który jest notowany na giełdzie i jest emitowany zazwyczaj przez bank lub inną instytucją finansową.

ETN to zobowiązanie emitenta do zapłaty określonej kwoty w przyszłości, oparte na wydajności określonego wskaźnika finansowego, indeksu, grupy aktywów lub strategii inwestycyjnej. Jest to rodzaj dłużnego instrumentu finansowego, w przeciwieństwie do funduszu ETF, który jest funduszem inwestycyjnym.

Główne cechy ETN:

Śledzenie wydajności – ETN śledzi wydajność określonego wskaźnika lub indeksu, a inwestor otrzymuje wypłatę w terminie ustalonym w przyszłości. Wypłata zależy od wydajności tego wskaźnika lub indeksu

Brak posiadania aktywów – w przeciwieństwie do ETF czy ETC, ETN nie posiada fizycznych aktywów, ani kontraktów futures, które by go podpierały. Jest to jedynie zobowiązanie emitenta do zapłaty na podstawie wydajności określonego wskaźnika

Opłaty i koszty – podobnie jak inne instrumenty finansowe, ETN mogą pobierać opłaty za zarządzanie, prowizje i inne koszty, które mogą obniżać zwrot z inwestycji lub pogłębić stratę

Ryzyko emitenta – inwestorzy ponoszą ryzyko kredytowe emitenta, czyli instytucji finansowej, która emituje ETN. Jeśli emitent zbankrutuje lub nie spełni swoich zobowiązań, inwestorzy mogą ponieść straty

Podatki – w niektórych jurysdykcjach, dochody z tytułu ETN mogą podlegać innym zasadom podatkowym niż pozostałe instrumenty finansowe. Kwestia wymaga sprawdzenia, ponieważ może mieć wpływ na opodatkowanie zysków z inwestycji

Podsumowując

ETN są instrumentami finansowymi, które umożliwiają inwestorom uzyskanie ekspozycji na wydajność określonego wskaźnika finansowego, indeksu etc., ale niosą ze sobą ryzyko związane z emitentem, brak ekspozycji na fizyczne aktywa oraz opłaty i koszty zarządzania.

Przed podjęciem decyzji inwestycyjnej warto dobrze zrozumieć charakterystykę ETN oraz ryzyka z nim związane.

ETN – działanie i struktura

Na co warto zwrócić uwagę:

Emitent i struktura – Bank lub inna instytucja finansowa emituje ETN jako zobowiązanie dłużne. Struktura ETN opiera się na zadłużeniu emitenta, który zobowiązuje się zapłacić inwestorowi kwotę równą wydajności określonego indeksu lub wskaźnika

Indeks lub wskaźnik bazowy – ETN śledzi wydajność określonego indeksu lub wskaźnika. Wartość ETN jest zazwyczaj związana z wydajnością tego indeksu lub wskaźnika

Wypłata na zakończenie okresu trwania – na zakończenie okresu trwania ETN, emitent zobowiązuje się wypłacić inwestorowi kwotę, która jest uzależniona od wydajności wskaźnika bazowego. Jeśli wskaźnik osiągnie dodatnią wydajność, inwestor otrzymuje zysk; w przypadku ujemnej wydajności, inwestor ponosi stratę

Brak fizycznych aktywów – w przeciwieństwie do funduszy ETF czy ETC, ETN nie posiada fizycznych aktywów, ani kontraktów futures, które by go podpierały

Płynność i notowanie na giełdzie – ETN są notowane na giełdzie, co oznacza, że inwestorzy mogą kupować i sprzedawać je w czasie rzeczywistym, podobnie jak akcje

Ryzyko emitenta – inwestorzy w ETN ponoszą ryzyko kredytowe emitenta. Jeśli emitent nie spełni swoich zobowiązań, na przykład w przypadku bankructwa, inwestorzy mogą ponieść straty

Opłaty i koszty – ETN mogą pobierać opłaty za zarządzanie, prowizje i inne koszty, które obciążają zwrot z inwestycji

ETN a inne instrumenty dłużne

Porównując ETN (Exchange-Traded Note) do obligacji korporacyjnych oraz innych instrumentów dłużnych, można zauważyć kilka istotnych różnic i podobieństw.

Oto porównanie między nimi:

Natura instrumentu

ETN	Obligacje korporacyjne	Inne instrumenty dłużne
jest to zobowiązanie emitenta do zapłaty określonej kwoty w przyszłości, zależnej od wydajności określonego wskaźnika, indeksu lub strategii inwestycyjnej. ETN jest zazwyczaj notowany na giełdzie i funkcjonuje podobnie jak instrumenty akcyjne	są to dłużne papiery wartościowe emitowane przez korporacje, które zobowiązują się do zapłaty określonej kwoty w przyszłości wraz z odsetkami. Obligacje korporacyjne są notowane na rynku obligacji i funkcjonują na podstawie umowy między emitentem a inwestorem	mogą to być na przykład obligacje rządowe, obligacje komunalne, obligacje skarbowe itp. Ich struktura i funkcjonowanie mogą się różnić w zależności od emitenta i rodzaju instrumentu

Struktura i zabezpieczenia

ETN	Obligacje korporacyjne	Inne instrumenty dłużne
struktura ETN opiera się na zadłużeniu emitenta i nie posiada fizycznych aktywów ani zabezpieczeń. Emitent zobowiązuje się do zapłaty określonej kwoty na podstawie wydajności wskaźnika bazowego	obligacje korporacyjne są zazwyczaj zabezpieczone aktywami emitenta lub mają priorytet wypłaty w przypadku bankructwa emitenta. Zwykle mają ustaloną datę wykupu oraz ustalony okres spłaty	ich struktura i zabezpieczenia mogą się różnić w zależności od rodzaju instrumentu i emitenta. Mogą być zabezpieczone aktywami, mieć ustalone warunki spłaty, odsetki itp.

Ryzyko emitenta

ETN	Obligacje korporacyjne	Inne instrumenty dłużne
inwestorzy w ETN ponoszą ryzyko kredytowe emitenta, czyli instytucji finansowej, która emituje ETN. Jeśli emitent zbankrutuje lub nie spełni swoich zobowiązań, inwestorzy mogą ponieść straty	inwestując w obligacje korporacyjne, inwestorzy ponoszą ryzyko kredytowe emitenta. Ocena ryzyka kredytowego emitenta ma kluczowe znaczenie dla oceny jakości obligacji korporacyjnych	ryzyko emitenta może się różnić w zależności od rodzaju instrumentu i emitenta. Jeszcze całkiem niedawno uważano, że państwa lub miasta nie mogą zbankrutować. Życie zweryfikowało te poglądy

Opłaty i koszty

ETN	Obligacje korporacyjne	Inne instrumenty dłużne
mogą pobierać opłaty za zarządzanie, prowizje i inne koszty, które obciążają zwrot z inwestycji	koszty inwestowania w obligacje korporacyjne zwykle obejmują prowizje pośredników i inne koszty transakcyjne	koszty inwestowania w inne instrumenty dłużne mogą się różnić w zależności od rodzaju instrumentu i emitenta

ETN – ryzyka i korzyści

Inwestowanie w ETN niesie ze sobą zarówno ryzyka, jak i potencjalne korzyści, które zawsze warto rozważyć przed podjęciem decyzji inwestycyjnej.

Każdy instrument finansowy ma swoją specyfikację i zestaw regulacji, z którymi należy dokładnie się zapoznać. W razie wątpliwości, przed rozpoczęciem inwestycji, należy je wszystkie wyjaśnić.

Inwestowanie w ETN – ryzyka

Ryzyko emitenta – Inwestorzy ponoszą ryzyko kredytowe emitenta, czyli instytucji finansowej, która emituje ETN. Jeśli emitent zbankrutuje lub nie spełni swoich zobowiązań, inwestorzy poniosą straty.

Ryzyko rynkowe – ETN tak jak każdy instrument finansowy niesie ze sobą ryzyko związane z rynkami, na których opierają się ich wskaźniki bazowe.

Brak fizycznych aktywów – ETN nie posiadają fizycznych aktywów ani zabezpieczeń. Ich wartość jest zależna od wydajności określonego wskaźnika lub indeksu, co może wprowadzać dodatkowe ryzyko.

Brak zabezpieczenia – W przeciwieństwie do obligacji korporacyjnych czy innych instrumentów dłużnych ETN nie są zabezpieczone aktywami emitenta, co znacząco zwiększa ryzyko inwestorów.

Inwestowanie w ETN – korzyści

Dywersyfikacja portfela – Inwestowanie w ETN umożliwia inwestorom dywersyfikację portfela poprzez ekspozycję na różne wskaźniki, indeksy czy strategie inwestycyjne.

Łatwy dostęp do rynków – ETN umożliwiają inwestorom łatwy dostęp do różnych rynków, które mogą być trudno dostępne lub kosztowne w przypadku innych instrumentów.

Potencjalne zyski z różnic kursowych – Inwestorzy mogą uzyskać zyski z różnic kursowych poprzez spekulację na zmiany cen wskaźników bazowych, na których opierają się ETN.

Brak konieczności fizycznego posiadania aktywów – Inwestorzy nie muszą fizycznie posiadać aktywów, na których opierają się ETN, co dla niektórych inwestorów może być wygodne, a nawet być dużym atutem.

Porównanie ETF, ETC, ETN

Tabela porównująca kluczowe cechy ETF, ETC i ETN.

CECHA	ETF (Exchange Traded Fund)	ETC (Exchange Traded Commodity	ETN (Exchange Traded Note)
Struktura	Fundusz inwestycyjny	Fundusz inwestycyjny zabezpieczony fizycznie lub nie	Dłużny papier wartościowy
Ekspozycja	Aktywa bazowe (indeksy, akcje, obligacje itp.)	Towary lub surowce	Indeks lub wskaźnik na dowolne aktywa bazowe
Handel	Handel na giełdach papierów wartościowych	Handel na giełdach papierów wartościowych	Handel na giełdach papierów wartościowych i na rynku wtórnym
Koszty	Koszty zarządzania, Spread, Opłaty transakcyjne, Podatki	Koszty zarządzania, Koszty przechowywania, Spread, Opłaty transakcyjne, Podatki	Koszty zarządzania, Opłaty transakcyjne, Spread, Podatki
Inwestycja	Zazwyczaj średnio i długoterminowa	Zazwyczaj średnio i długoterminowa	Krótkoterminowa
Ryzyko	Ryzyko rynkowe, Ryzyko operacyjne	Ryzyko rynkowe, Ryzyko operacyjne, Ryzyko geopolityczne	Ryzyko rynkowe, Ryzyko operacyjne, Ryzyko kredytowe
Dywidendy	Tak	Mogą występować	Brak
Podatki	Podatki od zysków kapitałowych i dywidend	Podatki od zysków kapitałowych i dywidend	Podatki od zysków kapitałowych i dywidend lub inne w zależności od jurysdykcji
Ryzyko kredytowe Emitenta	Niskie	Niskie	Wysokie
Upadłość Emitenta	Małe ryzyko	Ryzyko ograniczone do zabezpieczenia	Duże ryzyko utraty całości inwestycji

Czego się dowiedzieliście?

Za skrótami ETF, ETC i ETN, kryją się trzy różne instrumenty finansowe dostępne na giełdzie
Chociaż skróty wydają się bardzo podobne, to kryją za sobą bardzo różne możliwości inwestycyjne
Dlaczego ETF wydaje się nie tylko wszechstronny, ale i bliższy tradycyjnemu postrzeganiu instrumentów giełdowych
Kupując ETC można stać się właścicielem fizycznego złota albo zboża i nawet nigdy go nie zobaczyć
ETN jest dość tajemniczym instrumentem, ale ma swoje przewagi nad konkurencją
Tak jak wszystkie instrumenty finansowe, tak i te mają swoje zalet, wady i ryzyka, które należy dobrze poznać i wziąć pod uwagę przed podjęciem decyzji inwestycyjnej

ETF, ETC, ETN – czym się różnią główne fundusze inwestycyjne?